Kontrolka ciśnienia opon: Co oznacza i jak działa system TPMS?
Kontrolka ciśnienia opon: co oznacza i jak działa system TPMS?
Co to jest kontrolka ciśnienia opon?
Kontrolka ciśnienia opon to element systemu TPMS (Tire Pressure Monitoring System), czyli systemu monitorowania ciśnienia w oponach. Zapala się na desce rozdzielczej, gdy system wykryje, że ciśnienie w jednej lub kilku oponach jest zbyt niskie. To ostrzeżenie, że należy jak najszybciej sprawdzić ciśnienie i przywrócić je do wartości zalecanych przez producenta pojazdu.
Od listopada 2014 roku wszystkie nowe samochody sprzedawane w Unii Europejskiej muszą być wyposażone w system TPMS.
Dlaczego prawidłowe ciśnienie w oponach jest tak ważne?
Opony to jedyny punkt styku samochodu z drogą, a ich stan w dużej mierze decyduje o naszym bezpieczeństwie. Podstawą ich poprawnego działania jest utrzymanie zalecanego przez producenta ciśnienia. Niestety, jest to parametr często pomijany podczas rutynowych kontroli. Oto kluczowe powody, dla których nie powinno się tego zaniedbywać:
- Bezpieczeństwo – zbyt niskie ciśnienie pogarsza przyczepność, wydłuża drogę hamowania i zwiększa ryzyko utraty panowania nad pojazdem.
- Trwałość opon – niedopompowane opony szybciej się zużywają, szczególnie na bokach bieżnika. Mogą też się przegrzewać, co grozi rozwarstwieniem czy uszkodzeniem struktury.
- Oszczędność paliwa – zbyt niskie ciśnienie powoduje większe opory toczenia, a więc wyższe spalanie.
- Komfort jazdy – pośrednio lepszy, gdy opony pracują w optymalnym zakresie ciśnienia.
Jak działa system TPMS?
TPMS (z ang. Tire Pressure Monitoring System) to System Monitorowania Ciśnienia w Oponach. Jego zadanie jest proste, ale niezwykle ważne: na bieżąco kontrolować stan napompowania opon i natychmiast ostrzegać kierowcę o niebezpiecznym spadku ciśnienia. W nowoczesnych samochodach stosuje się dwa główne rodzaje tego systemu:
TPMS bezpośredni
- Czujniki ciśnienia (i często temperatury) są zamontowane w każdym kole – najczęściej w zaworze lub wewnątrz obręczy.
- Dane przesyłane są drogą radiową do komputera pokładowego.
- System może podawać dokładne wartości ciśnienia w każdej oponie.
TPMS pośredni
- Nie ma osobnych czujników w kołach.
- Wykorzystuje system ABS/ESP i analizuje prędkość obrotową kół – koło ze zbyt niskim ciśnieniem ma mniejszą średnicę i obraca się szybciej.
- Jest tańszy i prostszy, ale mniej dokładny – nie podaje wartości ciśnienia i reaguje dopiero przy większych różnicach.
Dlaczego zapala się kontrolka ciśnienia opon?
Najczęstsze powody:
- spadek ciśnienia w wyniku naturalnej utraty powietrza (ok. 0,1–0,2 bara miesięcznie),
- nagłe przebicie lub uszkodzenie opony,
- spadek temperatury otoczenia – każde 10°C mniej to spadek ciśnienia o ok. 0,1 bara,
- usterka czujnika lub systemu TPMS.
Co zrobić, gdy zapali się kontrolka?
- Zatrzymaj się w bezpiecznym miejscu i sprawdź ciśnienie manometrem (na zimnych oponach).
- Dopompuj opony do wartości podanych w instrukcji auta (zwykle na naklejce przy drzwiach kierowcy lub klapce wlewu paliwa).
- Jeśli opona jest przebita lub uszkodzona – użyj koła zapasowego lub wezwij pomoc.
- Zresetuj system TPMS, jeśli wymaga tego producent (niektóre auta robią to automatycznie po krótkiej jeździe, inne mają przycisk lub opcję w menu).
Jak dbać o prawidłowe ciśnienie?
Regularna kontrola ciśnienia w oponach to podstawa profilaktyki każdego odpowiedzialnego kierowcy. Na szczęście nie jest to ani skomplikowane, ani czasochłonne. Wystarczy wdrożyć w życie kilka prostych zasad, aby zapewnić sobie bezpieczeństwo, oszczędności i spokój ducha podczas każdej podróży. Oto najważniejsze z nich:
- Sprawdzaj ciśnienie raz w miesiącu i przed dłuższą podróżą.
- Mierz ciśnienie na zimnych oponach, bo rozgrzane pokazują zawyżony wynik.
- Nie polegaj wyłącznie na TPMS – traktuj go jako system ostrzegawczy, a nie zastępstwo regularnej kontroli manometrem.
- Pamiętaj, że także zbyt wysokie ciśnienie szkodzi – powoduje gorszą przyczepność i szybsze zużycie środkowej części bieżnika.
Podsumowanie
Kontrolka ciśnienia opon to sygnał ostrzegawczy, którego nie wolno lekceważyć. System TPMS – w wersji bezpośredniej lub pośredniej – zwiększa bezpieczeństwo, ale nie zastępuje zdrowego rozsądku i regularnej kontroli manometrem. Dbanie o właściwe ciśnienie to prosty sposób na:
- większe bezpieczeństwo,
- oszczędności paliwa,
- dłuższą żywotność opon.
